امروزه واژه تبلیغ سیاسی یا پروپاگاندا بیشتر به معنای تاثیر گذاری بر عقیده است و هدف برای تحت تاثیر قراردادن عقاید، نگرشها و یا اعمال دیگران با استفاده از نمادهایی چون كلمات، اشارات، پلاكاردها، موسیقی، لباس، نشانها، آرایش مو و...
معنا و مفهوم تبلیغ: به معنای پخش كردن، انشاء كردن، چیزی راشناساندن
تعریف تبلیغات (تبلغ): تلاشی است سازمان یافته و آگاهانه به منظور دستكاری در احساس و ادراك و تغییر نگرش در رفتار مخاطب در جهت اهداف خاص مبلغ
اهداف تبلیغات:
1- شكل دهی به برداشت ها
2- دستكاری ادراكات
3- هدایت رفتارهای خاص
اركان یا چهار ركن اصلی تبلیغات:
1-گوینده و نویسنده پیام كیست ؟ ( پیام رسان)
2-چه میگوید و چه مینویسد ؟ (پیام )
3- چه وسیله ای برای گفتن و نوشتن به كار می برد؟ (وسیله ارتباطی )
4-برای چه كسانی می گوید و می نویسد؟ و تاثیر این گفتن و نوشتن چیست؟ ( پیام گیران )
ویژگیهای پیام رسان (گوینده و نویسنده پیام) :
الف) اعتبار: اعتبار پیام رسان یعنی میزان پذیرش او به وسیله مخاطبین در دو بعد 1- كفایت 2- قابل اعتماد بودن
1- متخصص و قابل اعتماد بودن
2- ظاهرا طوری وانمود نماید كه نفع شخصی ندارد
2- تحت تاثیر قراردادن افراد
3- دوست داشتن و تمایل مخاطب به پیام رسان
ب) جذابیت: علاقه مخاطب را جلب و جذب نماید.
1- همانند سازی یا مشابهت مسائلی چون سن ،شغل ، جنس ، تحصیلات و ...
2- آشنایی و محبوبیت (استفاده از چهره های آشنا و محبوب و جذاب )
ج) وسیله ارتباطی (ماهیت پیام ):
1- ساختار پیام استدلال و اثر تقدم و تاخر در پیام ( روشن بودن و ابهام نداشتن پیام درك و بر انگیختن احساسات مخاطبان )
2- سبك پیام : قابل فهم بودن ، تكرار پیام ، تنوع در محتوای پیام
3- جاذبه پیام : ترغیب ، صریح بودن ، تحریك احساسات
زمینه ارائه پیام و ویژگیهای آن :
1- توجه : ( تیتر و فونت )
2- ادراك : (بعد از توجه باید درك كرد )
3- پذیرش: (توفیق پیام در پذیرش آن است )
ویژگیهای مخاطبان:
1- جنسیت : (زن و مرد ) --< نقطه نظرات مشترك یا مخالف ، نظریه های سنتی در خصوص تحصیلات و ...
2- عزت نفس : (بلند نظری ، تغییر عقیده به سختی )
3- تجربه پیشین مخاطب : ( محیط آرام زندگی ، شخصی خوشحال و آسوده ، پیام راحت و بر عكس )
شیوه های مختلف تبلیغ و اقناع:
1- روش همراهی
2- روش انگیزش تفكر
3- روش الگویی
4- روش تمثیلی
5- روش تدریجی و مرحله به مرحله
6- روش استدلالی
7- روش غیر مستقیم : (1- روش شایعه پراكنی 2- روش خبر رسانی )
8- روش تداعی معانی( از طریق شبیه سازی ،تكرار پیام تبلیغی ،تحریم تشویق شونده ، ترساندن تبلیغ شونده ،اثر جمع به فرد )
9- روش شعاری
رعایت موارد ذیل برای بكار گیری هر یك از شیوه های تبلیغ:
1- شناخت و بكار گیری نظرات و استعدادهای نهفته انسانها
2- بكارگیری وجدان اخلاقی و بیدار كردن وجدان
3- استفاده از روشهای محسوس (حكایت ، تمثیل ، نمایش ،سمعی و بصری )
4- طرح و برنامه ریزی جامع و شامل حال تمامی دسته ها و گروه ها
5- متناسب با مخاطبین (كودكان ،جوانان ، و ... فرق كند )
6- باید متین ، سخن نرم و سرشار از مهر و محبت
شیوه های تبلیغی از نظر دادگران در مفهوم عام
1- روش لقب گذاری 2- انتقال 3- شهادت 4- توده پسند 5- تكرار 6- ضد تبلیغ 7- پنهان و آشكار 8- شست شوی مغزی 9- تظاهر به یكپارچگی
روشهای شست شوی مغزی در تبلیغات سیاسی:
1-وارد كرد كردن فرد بیگناه به پذیرش حقیقی علیه مردم یا دولت كه ،مرتكب جرمی جدی است .
2- تغییر اجباری دیدگاه سیاسی فرد
اقدامات برای رسیدن به اهداف شستشوی مغزی:
1- كنترل همه جانبه و فراگیر 2- عدم اطمینان 3- منزوی كردن 4- شكنجه 5- تحقیر شخصیت 6- مسلم فرض كردن جرم 7- توالی وقایع